مسئولیت اخلاقی کتابداران در فضای مجازی

(مقالۀ مروری) زمینه: با توجه به پیشرفت‌های علمی صورت گرفته طی سال‌های اخیر حضور کتابداران در فضای مجازی به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است. اما با توجه به ماهیت متغیر و کمتر شناخته شده فضای مجازی در مباحث حوزه اخلاق حرفه­ای در کتابداری و اطلاع‌رسانی، کمتر پژوهشی به‌صورت تخصصی وظایف اخلاقی کتابداران را در فضای مجازی مورد بحث قرار داده است. از این رو مقاله حاضر با بررسی ادبیات مربوطه، مسئولیت‌های اخلاقی کتابداران را در فضای مجازی مورد بحث قرار داده است. نتیجه‌گیری: مرور مطالعات موجود نشان می‌دهد که امروزه اخلاق و فنّاوری به مثابه دو بال تکامل در کتابخانه‌های موجود در فضای مجازی هستند. این‌گونه کتابخانه‌ها که با عنوان کتابخانه دیجیتالی شناخته می‌شوند، به علت نو ظهور بودنشان، در مباحث حوزه اخلاق حرفه‌ای در کتابداری کمتر پژوهشی به‌صورت تخصصی آنها را مورد بحث قرار داده است. به‌همین خاطر این پژوهش با بررسی مسئولیت­های اخلاقی کتابدارانی که در این کتابخانه­ها به فعالیت مشغولند و با عنوان کتابدار دیجیتالی شناخته می­شوند در سه سطح فردی، شغلی، و سازمانی سعی کرده است کتابداران دیجیتالی را در روند اخلاقی­گرایی هر چه بیشتر مراکز خود یاری دهد و زمینه آشنایی با اخلاق فنّاوری اطلاعات را در این زمینه بیش از پیش فراهم کند.